Pielęgniarka kompleksowo zajmuje się pacjentami w zakresie opieki medycznej: podaje leki, robi zastrzyki, wykonuje proste zabiegi medyczne i zalecenia lekarskie. Pomaga pacjentom np. w zakresie higieny osobistej. Asystuje lekarzom podczas operacji. Jest w bezpośrednim kontakcie z pacjentem, który często wymaga nie tylko pomocy i opieki medycznej, ale i życzliwej rozmowy. Udziela mu wyjaśnień, podnosi na duchu, udziela wskazówek dotyczących zmiany trybu życia na zdrowszy.
Pielęgniarka w pewnym zakresie może też:
- samodzielnie diagnozować
- wystawiać skierowania na badania diagnostyczne
- dawać zalecenia co do terapii
- wystawiać recepty na niektóre leki oraz zlecenia na zaopatrzenie w określone wyroby medyczne.
Jakie obowiązki ma pielęgniarka
Pielęgniarka musi:
- wykonywać zawód z należytą starannością, zgodnie z zasadami etyki zawodowej, poszanowaniem praw pacjenta, dbałością o jego bezpieczeństwo i na podstawie aktualnej wiedzy medycznej
- udzielać pomocy w każdym przypadku, gdy zwłoka mogłaby spowodować nagłe zagrożenie zdrowia
- wykonywać zlecenia lekarskie zapisane w dokumentacji medycznej
- informować pacjenta o jego prawach
- informować pacjenta (lub jego przedstawiciela albo osobę wskazaną przez pacjenta) o jego stanie zdrowia, w zakresie koniecznym do sprawowania opieki pielęgnacyjnej
- zachowywać w tajemnicy informacje dotyczące pacjenta
- prowadzić i udostępniać dokumentację medyczną, zgodnie z kompetencjami i uprawnieniami.
Pielęgniarka musi przestrzegać kodeksu etyki zawodowej pielęgniarki. Może zostać pociągnięta do odpowiedzialności zawodowej, jeśli np. naruszy obowiązek:
- udzielenia pomocy medycznej
- respektowania praw pacjenta
- prowadzenia dokumentacji medycznej.
O odpowiedzialności zawodowej orzekają autonomiczne sądy pielęgniarek i położnych.
Kto może zostać pielęgniarką
Pielęgniarką zostaje osoba, która ma:
- świadectwo lub dyplom ukończenia szkoły pielęgniarskiej
- prawo do wykonywania zawodu, przyznawane przez okręgową izbę pielęgniarek i położnych
- pełną zdolność do czynności prawnych
- odpowiedni stan zdrowia pozwalający na wykonywanie zawodu
- nienaganną postawę etyczną.
Zawód pielęgniarki wykonują także mężczyźni – pielęgniarze.
Gdzie pracuje pielęgniarka
Z pielęgniarką zetkniemy się w:
- szpitalu – m.in. przygotowuje i podaje leki doustne, dożylne i domięśniowe, pobiera materiał do badań laboratoryjnych, wykonuje podstawowe badania (np. EKG, pomiar temperatury i poziomu cukru)
- przychodni podstawowej opieki zdrowotnej i specjalistycznych – m.in. pobiera materiał do badań, wykonuje szczepienia ochronne, robi zastrzyki, opatruje rany, w wykonuje podstawowe badania (np. EKG, pomiary temperatury ciała, ciśnienia tętniczego krwi i masy ciała), prowadzi dokumentację
- punkcie pobrań – pobiera materiał do zleconych badań laboratoryjnych, np. krwi
- szkolnym gabinecie profilaktyki zdrowotnej – m.in. udziela pomocy doraźnej w nagłych przypadkach, robi testy przesiewowe (np. badania wzroku i słuchu, pomiary masy ciała, wzrostu i ciśnienia krwi), wspiera uczniów z niepełnosprawnością, edukuje na temat zdrowego stylu życia i higieny zdrowia psychicznego
- domu pomocy społecznej, zakładzie opiekuńczo-leczniczym lub hospicjum – świadczy pomoc osobom ciężko chorym i umierającym, oprócz typowych zadań także karmi i myje pacjentów, pielęgnuje odleżyny
- domu chorego – w określonych przypadkach udziela świadczeń w ramach podstawowej opieki zdrowotnej lub pielęgniarskiej opieki długoterminowej.
