Choroby dietozależne to grupa schorzeń cywilizacyjnych. Często są skutkiem stylu życia. Należą do nich m.in:
- nadciśnienie tętnicze
- otyłość
- cukrzyca typu 2
- choroby układu krążenia
- niektóre nowotwory.
Najczęściej rozwijają się u osób, które:
- unikają aktywności fizycznej
- żyją w ciągłym pośpiechu i stresie
- nieprawidłowo się odżywiają.
Diety wspierające leczenie
Niektóre schorzenia wymagają specjalnej diety, a z innymi łatwiej jest żyć na co dzień z pomocą odpowiedniego jadłospisu. Dzięki diecie można zapobiegać powikłaniom oraz rozwojowi niejednej choroby. Niektóre plany żywieniowe znajdziesz na portalu diety.nfz.gov.pl. Należą do nich m.in. plany:
- celiakia
- cukrzyca
- depresja
- Hashimoto
- kamica żółciowa
- nadciśnienie
- nadczynność tarczycy
- osteoporoza
- PCOS (zespół policystycznych jajników).
Twoje osobiste zdrowe odżywianie
Nie ma jednego, właściwego sposobu odżywiania, dobrego dla każdego. Dieta powinna być dobrana indywidualnie do Twoich potrzeb, stylu życia i stanu zdrowia. Ważne jest, by była zbilansowana, czyli dostarczała Ci niezbędnych składników odżywczych z różnych grup produktów.
By mieć pewność, że Twoje posiłki spełniają takie kryteria, warto przez jakiś czas je śledzić. Możesz kontrolować swój jadłospis, np. w dzienniczku żywieniowym, który znajdziesz na stronie diety.nfz.gov.pl, a po zalogowaniu możesz skorzystać z opcji „Pomiary postępów”. Przekonasz się, w jaki sposób konkretne potrawy wpływają na Twoje samopoczucie i ewentualne dolegliwości.
Więcej o zdrowym odżywianiu przeczytaj w magazynie „Ze Zdrowiem” nr 13.
Alergia pokarmowa i nietolerancja
Alergia wynika z nadmiernej, niewłaściwej reakcji organizmu na czynniki, które z natury są niegroźne. Organizm fałszywie odczytuje je jako zagrożenie i zaczyna się bronić, produkując przeciwciała. Nieszkodliwe substancje traktowane są jak wrogowie – czyli alergeny. Organizm reaguje wtedy w nietypowy sposób.
W alergii pokarmowej mogą pojawić się:
- objawy żołądkowo-jelitowe, np. biegunki
- zmiany skórne, np. egzema, pokrzywka
- zaburzenia oddechowe, np. kaszel, nieżyt nosa, astma
- zaburzenia układu sercowo-naczyniowego.
Najcięższym przypadkiem alergii jest szok anafilaktyczny. Taka gwałtowna reakcja organizmu może skończyć się utratą przytomności, a nawet życia. Przy tak silnych alergiach lekarz przepisuje lek w ampułkostrzykawce. Chory nosi ją przy sobie. Trzeba ją użyć w przypadku wstrząsu albo wezwać pogotowie: telefon 999 lub 112.
Przeczytaj więcej o ciężkich reakcjach alergicznych i jak reagować w ich przypadku.
- Objawy alergii pojawiają się po zjedzeniu tego samego pokarmu i nawet małe jego ilości powodują reakcje obronną organizmu. Zazwyczaj reakcja następuje szybko, zaraz po zjedzeniu.
- Nietolerancja pokarmowa (np. laktozy w mleku) wynika z innych przyczyn niż alergia. Nie ma też gwałtownego przebiegu. Objawy mogą się pojawić po godzinach, a nawet dniach od zjedzenia pokarmu. Mogą to być:
- bóle brzucha
- wzdęcia
- biegunka
- czasami podobne do alergii zmiany na skórze.
Lekarz diagnozuje alergię i nietolerancję pokarmową, kieruje na badania i ustala terapię oraz daje zalecenia.
