Urlop i wakacje to czas regeneracji, odnowy i wzmocnienia. Jednak trzeba zachować środki ostrożności, które uchronią Cię i Twoją rodzinę przed niebezpieczeństwem oparzeń słonecznych, udaru cieplnego czy chorób odkleszczowych. Pamiętaj też o zachowaniu ostrożności w wodzie i w górach.
Żeby słońce nie szkodziło
Promieniowanie UV jest niebezpieczne, ponieważ:
- UVB – działa na komórki naskórka, czyli zewnętrzną warstwę skóry i powoduje oparzenia
- UBA – ma wpływ na najgłębsze warstwy skóry właściwej, uszkadza DNA w komórkach.
Nadmierna ekspozycja na promieniowane UV grozi:
- starzeniem się skóry
- uszkodzeniem komórek i w konsekwencji – nowotworami.
Kto szczególnie powinien się chronić przed słońcem:
- dzieci – skóra jest cieńsza i nie ma tak dużo pigmentu, jak u dorosłych
- osoby z jasną karnacją, które mają dużo piegów lub znamion, rude lub blond włosy – ich skóra ma mniej pigmentu niż u osób o ciemniejszej karnacji
- pacjenci po przeszczepach narządów
- osoby po zabiegach medycyny estetycznej
- pacjenci przyjmujący leki światłouczulające.
Jak możesz chronić organizm przed upałem:
- noś jasne, przewiewne ubrania wykonane z naturalnych tkanin, dobrze przepuszczających powietrze
- pamiętaj o nakryciu głowy, które zabezpieczy przed przegrzaniem
- zakładaj okulary przeciwsłoneczne z filtrem chroniącym oczy przed szkodliwym promieniowaniem
- regularnie stosuj krem z filtrem UV – najlepiej 50 SPF, a minimum 30 SPF, uzupełniaj go co kilka godzin i po kąpieli
- zadbaj o właściwą cyrkulację powietrza w zamkniętych pomieszczeniach, używaj wentylatorów i klimatyzacji, wietrz pomieszczenia najlepiej rano lub wieczorem
- pamiętaj o regularnych posiłkach, wybieraj lekkie dania
- żywność przechowuj w lodówce lub zamrażarce
- pij systematycznie napoje, najlepiej wodę, unikaj napojów gazowanych – zmniejszają wentylację płuc
- unikaj alkoholu
- uzupełniaj elektrolity izotonikami, ale sprawdzaj ich skład – unikaj barwników, konserwantów i cukru
- uważaj na przegrzanie i udar cieplny, o którym może świadczyć:
- wysoka temperatura ciała
- ból i zawroty głowy
- nudności i wymioty
- zaburzenia świadomości
- zaburzenia widzenia
- szybkie bicie serca
- krótki oddech
- skurcze mięśni
- utrata przytomności.
Dlaczego trzeba pić wodę
Woda jest bardzo ważna dla prawidłowego funkcjonowania organizmu, bo:
- reguluje temperaturę ciała,
- jest składnikiem płynów ustrojowych,
- transportuje składniki odżywcze i produkty przemiany materii.
Zwłaszcza w czasie upałów pamiętaj o regularnym piciu wody. Zapobiegaj odwodnieniu – pij:
- 500-600 ml płynów (5-10 ml/kg masy ciała) na 2-3 godz. przed wysiłkiem
- 200-250 ml płynu na 5-15 min przed aktywnością
- 200-300 ml płynu co 15-20 min podczas treningu.
- Najlepiej pij wodę średnio lub wysoko mineralizowaną.
W wodzie, w górach i na leśnych szlakach
Zadbaj o swoje bezpieczeństwo:
- uważaj na kleszcze i owady – chroń się przed nimi odpowiednim ubraniem i preparatami
- nie kąp się w miejscach niedozwolonych
- nigdy nie skacz do wody
- sprawdź prognozę pogody przed wyjściem w góry i zabezpiecz się np. na wypadek deszczu
- pamiętaj o naładowaniu telefonu i zapisaniu w nim numerów alarmowych.
Kleszcze są groźne
Kleszcze przenoszą często groźne choroby, jak:
- borelioza
- kleszczowe zapalenie mózgu.
Możesz się chronić przed ukąszeniami kleszczy:
- ubieraj się odpowiednio – zakrywaj ciało podczas spacerów, noś długie rękawy, kapelusz, spodnie
- używaj preparatów odstraszających owady
- po powrocie z lasu czy parku dokładnie obejrzyj ciało
- sprawdź, czy Twoje zwierzęta nie przeniosły kleszczy na sierści – usuń je
- usuń kleszcza, jeśli go zauważysz
- możesz zaszczepić się przeciw kleszczowemu zapaleniu mózgu.
Kleszcze mogą ukąsić Cię w każdej części ciała, ale szczególnie sprawdzaj, czy nie masz kleszczy na:
- rękach
- nogach
- głowie i uszach
- zgięciach stawów
oraz w:
- pachwinach
- fałdach skórnych
- pępku.
Obejrzyj zgięcia kolan i łokci, przejrzyj włosy. Po powrocie do domu sprawdzaj, czy nie ma tam kleszcza i usuń go jak najszybciej.
Obserwuj miejsce po ukąszeniu kleszcze, a jeśli pojawi się zmiana, czerwona obręcz lub podwyższona temperatura, koniecznie idź do lekarza. Nieleczone choroby odkleszczowe mogą powodować wiele powikłań.
Pamiętaj o telefonach alarmowych
Zapisz numery alarmowe w telefonie albo na kartce i noś przy sobie.
112 – europejski telefon alarmowy
997 – policja
998 – straż pożarna
999 – pogotowie ratunkowe
984 – pogotowie rzeczne
985 – ratownictwo morskie i górskie
986 – straż miejska
Używaj aplikacji mojeIKP – tam m.in. znajdziesz liczniki wody i kroków, a także instrukcję udzielania pierwszej pomocy.