Młoda, uśmiechnięta kobieta w ciąży siedzi na kozetce i trzyma się za brzuch podczas rozmowy z lekarką.

Opieka medyczna dla kobiet w ciąży

Przepisy zawierają wiele ułatwień dla kobiet w ciąży i po porodzie. Warto o nich wiedzieć nie tylko od święta!

Najważniejsze ułatwienie dotyczy tego, że nie musisz być ubezpieczona, by korzystać z bezpłatnej opieki zdrowotnej. Wystarczy, że spełniasz 3 warunki:

  • masz dokumenty, które potwierdzają, że jesteś w ciąży lub w okresie połogu
  • masz dokumenty, które potwierdzają, że masz polskie obywatelstwo
  • mieszkasz na stałe w Polsce.

Prawa kobiety w ciąży i w połogu

Już od pierwszych chwil ciąży masz szczególne uprawnienia. Wiele z nich zachowujesz jeszcze po porodzie, czyli w okresie połogu. Musisz jedynie mieć dokument lekarski, który potwierdza Twoją ciążę, lub później odpis skrócony aktu urodzenia Twojego dziecka.

Okres połogu rozpoczyna się po porodzie i trwa 6 tygodni. W tym czasie w organizmie kobiety cofają się zmiany spowodowane ciążą i porodem.

Kobieta w okresie ciąży ma prawo do korzystania poza kolejnością:

  • ze świadczeń opieki zdrowotnej
  • z usług farmaceutycznych w aptekach.

Może się zdarzyć, że w dniu, w którym się zgłosisz, szpital lub przychodnia nie może Cię przyjąć. Powinnaś wtedy zostać przyjęta w najszybszym możliwie terminie (do 7 dni roboczych od zgłoszenia) i nie obowiązuje Cię lista oczekujących.

W okresie ciąży i połogu masz prawo do:

  • diagnostyki prenatalnej
  • świadczeń opieki zdrowotnej z zakresu ambulatoryjnej opieki specjalistycznej i leczenia szpitalnego
  • wsparcia psychologicznego
  • poradnictwa laktacyjnego, ze szczególnym uwzględnieniem sytuacji, kiedy jesteś matką dziecka urodzonego: przed ukończeniem 37. tygodnia ciąży lub z masą urodzeniową poniżej 2500 g.

Jeśli masz cukrzycę typu I, w okresie ciąży przysługuje Ci 10 bezpłatnych zestawów infuzyjnych (wkłuć) do swojej pompy insulinowej.

Do 42. dnia po porodzie masz prawo do:

  • korzystania ze świadczeń opieki zdrowotnej bez względu na to, czy jesteś ubezpieczona, czy nie, jeśli masz obywatelstwo polskie i mieszkasz w Polsce
  • opieki okołoporodowej zgodnej z najnowszymi standardami
  • dodatkowych materiałów stomatologicznych i leczenia kanałowego wszystkich zębów.

Prawa pacjentki

Ciąża to wyjątkowy czas w życiu kobiety. Ma ona wówczas szczególne potrzeby, które powinny być uszanowane. Lekarzom i położnym nie wolno podejmować decyzji bez uwzględnienia zdania pacjentki.

Pamiętaj, że jako pacjentka masz szereg praw:

  • do poszanowania intymności i godności. Przy wykonywaniu zabiegów może być obecna wyłącznie osoba, która je wykonuje (lekarz, pielęgniarka, położna, laborant). Obecność innych osób podczas badań i zabiegów jest uzależniona od Twojej zgody
  • do obecności dowolnie przez siebie wybranej bliskiej osoby podczas udzielania świadczeń medycznych (również w trakcie porodu), choć ostatnio – z uwagi na epidemię – prawo to może zostać ograniczone dla dobra Twojego i Twojego dziecka
  • do pełnej informacji o przebiegu ciąży, porodu i połogu, stosowanych procedurach medycznych i ich konsekwencjach. Taką informację, w sposób jasny i przystępny, powinni przekazać lekarz lub położne
  • do odmowy poddania się określonej procedurze lub zabiegowi. Zgoda na zabieg albo na zastosowanie metody leczenia lub diagnostyki, która stwarza podwyższone ryzyko dla Ciebie lub dziecka, musi zostać wyrażona na piśmie.

Zbadaj swoje dziecko

Jeśli jesteś w ciąży, możesz skorzystać z bezpłatnej diagnostyki prenatalnej w ramach Programu Badań Prenatalnych finansowanego przez NFZ. Program ma na celu wykrycie ewentualnych wad płodu oraz, o ile to możliwe, podjęcie leczenia jeszcze w okresie płodowym.

Przeczytaj także

Zakładka „Kobiety w ciąży i okresie połogu” w Uprawnieniach szczególnych.

Jakie świadczenia uzyskasz od położnej POZ.