Rak jajnika jest spowodowany nieprawidłowym i nieustającym wzrostem komórek nowotworowych. Wywodzą się one z komórek znajdujących się wewnątrz i wokół jajników oraz jajowodów.
Jakie są rodzaje raka jajnika
Wyróżnia się dwa rodzaje nowotworów jajnika:
- nabłonkowy, który jest częściej rozpoznawany
- nienabłonkowy, który jest rzadziej rozpoznawany.
Biorąc pod uwagę rokowanie i wzrost, wyróżniamy dwa typy:
- typ I rozwija się z nowotworów łagodnych lub o granicznym stopniu złośliwości – częściej jest wykrywany na początkowym etapie
- typ II występuje częściej niż typ I, ma charakter złośliwy i szybko rozwija się w otrzewnej – zazwyczaj jest rozpoznawany w mocno zaawansowanym stadium.
Jakie są czynniki ryzyka
Czynnikami ryzyka nazywamy pewne uwarunkowania, o których wiadomo, że zwiększają prawdopodobieństwo rozwinięcia się choroby. Jednak występowanie czynnika ryzyka u kobiety nie oznacza, że rak jajnika na pewno się u niej rozwinie.
Wśród głównych czynników ryzyka wymienia się:
- wiek powyżej 50 lat
- przebycie menopauzy
- rak jajnika w rodzinie
- odziedziczone nieprawidłowe geny (BRCA1 i BRCA2) – 15% wszystkich zachorowań
- stymulacja owulacji
- niepłodność, bezdzietność
- endometrioza
- nadmierna masa ciała
- palenie papierosów
- cukrzyca.
W Twojej rodzinie wystąpił rak jajnika? Bądź szczególnie uważna i czujna na objawy choroby. Zadbaj też o profilaktykę i regularne wizyty u ginekologa.
Jak się objawia rak jajnika
W pierwszym okresie nowotwór rozwija się w organizmie w sposób utajony, bezobjawowy, dlatego zwykle wykrywa się go już w zaawansowanych stadiach. Objawy, które mogą wskazywać na rozwój choroby, to:
- krwawienia z pochwy
- ból w podbrzuszu
- problemy z oddawaniem moczu (przez ucisk wywierany przez guz na sąsiednie narządy, np. drogi moczowe czy układ pokarmowy)
- objawy gastryczne, takie jak: wzdęcia, powiększenie obwodu brzucha, uczucie pełności, odbijanie, zaparcia lub biegunki
- uczucie ciągłego zmęczenia.
U osób z zaawansowanym rakiem jajnika poza obecnością guza w jajniku może występować:
- płyn w jamie brzusznej
- podwyższone stężenie antygenu CA-125.
Jak zapobiegać chorobie
Pacjentki z grupy wysokiego ryzyka wystąpienia raka jajnika powinny poddać się badaniu genetycznemu na obecność mutacji genów BRCA1 i BRCA2. Aby zmniejszyć ryzyko zachorowania przez nie na raka jajnika, zaleca się im obustronne wycięcie przydatków po zakończeniu planów rozrodczych.
Do głównych działań profilaktyki nowotworowej zalicza się:
- prowadzenie prozdrowotnego trybu życia
- ograniczenie czynników ryzyka
- regularne wizyty ginekologiczne (w tym wykonywanie USG przezpochwowego).
Ryzyko wystąpienia raka jajnika zmniejszają m.in.:
- antykoncepcja hormonalna
- karmienie piersią
- wycięcie jajników i jajowodów
- wycięcie macicy.
Jak znaleźć ginekologa
Umawiaj się na wizyty do ginekologa regularnie. Zrób to jak najszybciej, jeśli zauważysz u siebie niepokojące objawy. Skorzystaj z wyszukiwarki, by znaleźć specjalistę blisko Twojego domu.
- Otwórz wyszukiwarkę placówek współpracujących z NFZ.
- Wybierz z listy specjalizacji „ginekologia” lub „ginekologia onkologiczna” – w zależności od skierowania, jakie dostałaś.
- Wybierz województwo. Możesz też wybrać powiat i miejscowość.
- Naciśnij przycisk „szukaj”.
- Otrzymasz listę placówek wraz z danymi teleadresowymi, godzinami otwarcia i informacjami o dostępności placówki.
