Podwyższony poziom cholesterolu jest częstą przypadłością. W Polsce dotyka około 60% dorosłych. Część z nich nie wie o zagrożeniu, gdyż nie bada się. A podwyższony cholesterol nie boli i nie daje żadnych objawów. Dlatego zapobiegawczo trzeba sprawdzać jego poziom.
Co to jest cholesterol
Cholesterol to organiczna substancja tłuszczowa (lipidowa).
Cholesterol:
- jest obecny we krwi i wszystkich komórkach człowieka
- uczestniczy w produkcji hormonów płciowych, wytwarzaniu witaminy D i w syntezie kwasów
- żółciowych
- odgrywa ważną rolę w pracy mózgu.
Cholesterol występuje w dwóch frakcjach:
- LDL (zły cholesterol) – odpowiada za odkładanie się cząsteczek cholesterolu w ścianach tętnic. Powoduje miażdżycę, zaburzenia krążenia i zawał serca.
- HDL (dobry cholesterol) – działa ochronnie na ściany naczyń i pełni funkcje przeciwmiażdżycowe.
Człowiek do prawidłowego funkcjonowania organizmu potrzebuje tłuszczy, ponieważ:
- stanowią źródło energii
- wspierają wchłanianie witamin,
- wpływają na prawidłowy rozwój i funkcjonowanie komórek.
Nadmiar tłuszczu jest szkodliwy.
Czynniki ryzyka
Na rozwój hipercholesterolemii mają wpływ:
- czynniki genetyczne – skłonności do podwyższonego poziomu cholesterolu, choroby układu krążenia w rodzinie
- choroby przewlekłe, jak nadciśnienie tętnicze, cukrzyca, choroby nerek
- długotrwałe stosowanie leków
- styl życia, m.in.:
- niewłaściwe odżywianie
- niska aktywność fizyczna
- nadwaga, otyłość
- spożywanie alkoholu
- palenie tytoniu.
Koniecznie badaj poziom cholesterolu, jeśli jesteś w grupie ryzyka
Badaj się profilaktycznie
Regularnie kontroluj poziom cholesterolu. Wcześnie wykryte nieprawidłowości zmniejszą ryzyko powikłań i pozwolą zahamować rozwój chorób.
Aby sprawdzić swój poziom cholesterolu, musisz zbadać profil lipidowy. To badanie próbki krwi, które pozwala ocenić stężenie cholesterolu całkowitego, LDL, HDL i trójglicerydów (tłuszczy znajdujących się we krwi).
Kontrolny profil lipidowy możesz zbadać bezpłatnie:
- u lekarza podstawowej opieki zdrowotnej (POZ)
- w programie profilaktyki chorób układu krążenia (ChUK). Lista placówek realizujących ten program dostępna jest w wyszukiwarce Gdzie się leczyć.
- w programie profilaktycznym 40 PLUS.
Profilaktyka 40 PLUS
Osoby po 40 roku życia mogą skorzystać z programu Profilaktyka 40 PLUS. W ramach bezpłatnych badań między innymi mogą oznaczyć swój profil lipidowy.
Masz 40 lat i więcej – umów się na badania.
Jak przeciwdziałać hipercholesterolemii
Możesz zadbać o to, aby zmniejszać ryzyko podwyższonego poziomu cholesterolu:
- dbaj o aktywność fizyczną każdego dnia
- stosuj dietę i zdrowe nawyki żywieniowe, utrzymuj właściwą masę ciała
- unikaj alkoholu i papierosów
- kontroluj swój poziom cholesterolu.
Zdrowe przepisy i porady znajdziesz w portalu Diety NFZ
Przeczytaj ulotkę Profilaktyka hipercholesterolemii
